ابوبکر محمد ابن زکریای رازی که حدود 8-9 قرن بعد از مسیح می زیسته از جمله عالی رتبه ترین پزشکان قرون وسطی به شمار می رود.
از زمان بقراط تئوری خلط های چهارگانه پایه ی فهم گذشتگان ما از بیماری ها بود. طبق گفته های گالن، یک فرد بیمار است اگر یکی از اخلاط او (که شامل Black bile, Yellow bile, Blood, Phlegm می شود) خارج از تعادل باشد. Humorism از این حیث با نظریه ی یونانی عناصر چهارگانه ی تشکیل دهنده ی حیات(خاک،آب،هوا و آتش) مرتبط است.
به گفته ی مورخان رازی اولین کسی بوده که این نظریه را در مقاله ای تحت عنوان Doubt about Galen به چالش کشید و آن را غیر علمی قلمداد کرد. البته این تغییر نگاه پیرامون نظریه خیلی سریع اتفاق نیفتاد و چندقرنی طول کشید تا با تز Radulph Virchow درباره ی cellular pathology کاملا پذیرفته شد.
رازی تاکید داشته که پزشکان باید به صورت مستقل و غیر وابسته بیندیشند و از تجربیات شان با بیماری ها و بیماران با مشاهده ی دقیق بیاموزند.
او استانداردهایی برای پرسش و practice ارائه داد که پایه ای برای Evidence Based Medicine مدرن شد، رویکردی که امروزه کمتر پزشکی با آن مخالف است.
در این گفته رازی به نکته ای بسیار مهم و اجتناب ناپذیر در پزشکی اشاره می کند،مفهوم Uncertainty.
به نظر شما uncertainty در کدام ابعاد پزشکی وجود دارد؟
کجا کمتر و کجا بیشتر؟
چگونه می شود با چنین مفهومی در عمل کنار آمد؟
منبع:
کتاب پندی به پزشک جوان(Advice to the Young Physician)
دیدگاهتان را بنویسید